Bilim adamları ve tarihçiler arasında fikir birliği ile barutun Çin’liler tarafından icat edildiği bilinen bir gerçektir. Bu keşif, havai fişeklerin icat edilmesine ve Çin’de silahlarda barut kullanılmasına yol açmıştır. Çin keşiflerini takip eden yüzyıllarda, barut kullanılan silahlar Müslüman dünyasında, Avrupa’da ve Hindistan’da ortaya çıkmaya başladı. Barut, Çin’den Ortadoğu’ya ve Orta Asya’ya, ardından Avrupa’ya yayılmıştır.
Barutun icadı ile ilgili ilk bulgular 9. yüzyılı Çin’i göstermektedir. Barut’un formülü ile ilgili ilk kayıtlar MS 142 yılına uzanmaktadır. Song Hanedanlığı döneminde, Wei Boyang tarafından yazılan belgelerde baruta benzeyen bir maddeden bahsedilir. Wei Boyang yazısında şiddetle patlayan, toz şeklinde olan ve ışıkları dans eden bir tozdan bahseder.
MS 300 lü yıllarda yine Çin Hanedanlığı’ nda yaşamış olan Ge Hong adlı bilim adamı, kayıtlarında üç temel maddenin karışımıdan bahsetmektedir. Ge Hong, patlayıcı yapmak için kükürt, kömür ve potasyum nitrat’ı uygun ölçülerde karıştırmaktan bahseder.
MS 700 lü yıllarda T’ang Hanedanı döneminde ilk kullanılabilir barut yapıldı. Bu barut çeşidi, hanedanlık kutlamalarını şenlendirmek için bir çeşit havai fişek gösterisi olarak kullanıldı.
Barutun düşmanlara karşı, bir silah olarak kullanılması ise MS 904 yılında oldu. Günümüzde kullanılan roket benzeri bir silah ile kullanılıyordu. Bu güçlü silah Roma ve İslam İmparatorlukları tarafından, içeriğinin ne olduğu çözülene kadar yani MS 1100 yılına kadar Çinli’ler tarafından sır olarak tutuldu.
Ortadoğu’da Barut
Müslümanların barutu kullanmasıyla ilgili ilk kayıt, Suriye’li Hasan el-Rammah’ın 1240 ile 1280 yılları arasında Arapça yazdığı kitapta, barut tarifleri yer almaktadır. Baruta katılacak tuz miktarının arıtılması için talimatlar ve yangın söndürücülerinin tasvirleri gibi konulara değinmiştir.
Barut ve Havai fişekler için Çin karı, Çin Çiçeği ve Çin Okları gibi tanımlamalr kullanmıştır. Hasan el-Rammah barutun “onikinci yüzyılın sonu ya da onüçüncünün başında” Suriye ve Mısır’da yaygınlaştığını ileri sürmektedir.
Barut, Ortadoğu’ya Çin ve Hindistan’dan ticaret yolları aracılığıyla gelmiştir.
Avrupa’da Barut
Çeşitli kaynaklar, 1241’de Mohi Savaşı’nda Moğollar tarafından Avrupa’lılara karşı ateşli silahlar ve barut kullanıldığını göstermektedir. Profesör Kenneth Warren Chase Moğolları, Avrupa’yı barut ve ateşli silahlarla tanıştıran halk olarak tanımlamaktadır.
1248’de Sevilla’da ilk topların kullanıldığı bilinmektedir. Bu savaş topları barutun patlama ile itme gücünden faydalanılarak, demir bilyelerin, demir tüpler içerisinden fırlatılması esasına dayanıyordu. Bu silah özellikle kale duvarlarının yıkılmasında oldukça başarılı oldu. İcat 200 yıl sonra Afrikaya kadar ulaştı. 1400 lü yıllarda, Portekizli kaşifler, barut ve top ikilisini keşif gemilerinde silah olarak koymaya başladılar.
Barutun icadından, bugün kullanılan haline gelinceye kadar bir çok araştırma, geliştirme ve testlerden geçmiş ve geliştirilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder