EŞKİYA: KOÇERO EFSANESi
O zamanlar Siirt’in bir köyü olan Batman’da dünyaya gelen Mehmet İhsan Kilit, yaşamını dağlarda sürdürmüş bir eşkiyadır.
Yanılmıyorsam Ahmet kaya ve Selda bagcanın birlikte söylediği koçero adlı parçadan sonra duymuştu ülke halkının çoğunluğu bu ismi.
Yinede bir şarkı ile bir şiir ile anlatılmıyordu her şey ve aksine insanlarda merak uyandırıyordu.
Gazeteci-yazar Mehmet Ali İzmir Koçeroyu tanıyan yaşayan herkesi dolaşarak edindiği bilgiler ışığında 'Son Eşkiya Koçero' adıyla Birey Yayıncılık'tan çıkan bir roman yazdı.
romanda kişi ve yer adları değiştirilmiş olsa da,olaylar olduğu gibi aktarılmış ve okuyucuya çok güzel anlar yaşatıyor.
Koçero, yaşadığı dönemin gazete sayfalarına da sık sık haber konusu olur.
EŞKİYA’NIN HAYATI, NESİLDEN NESİLE AKTARILDI
Eşkiyalığın kökenlerinde genellikle hâkim iktidar ve otorite ile çatışma yatmaktadır. Eşkiyaların çoğu, yol kesip haraç toplamak yerine sınır kaçakçılığıyla uğraşırmış. Bu eşkiyaların en ünlülerinden biri de Koçero'dur. Göçer-Koçer, Kürtçede göçebe anlamına gelir.
Batman, o dönemler Siirt’e bağlı bir köymüş. Dönemin insanları “eşkiya” diye tanımlarmış Koçero’yu. Göçer Kürtler ise onu adeta koruyucu melek gibi görürmüş. Aynı dönemde, yine onun kadar ünlü Hamidolar ve Hekimolar varmış.
Gerek gazeteci-yazar Mehmet Ali İzmir kitabindan gerek vikipedi ve çesitli kaynaklarindan kişilerin isimlerini orjinal olarak verip bir özetleme yapılırsa;
Dönemin tanıkları Koçero’yu anlatırken “Babası ile kavga eden genci vurması ile Koçero’nun eşkıyalık hikâyesi başlar. Ya kaçacak ya da mahpus yatacaktır. Kaçarken, ilk tanıştığı kişi de Şerif’tir. Zira Şerif de bir kaçaktır. İkisi de adam vurmuştur. İkisinin de henüz bıyıkları terlememiştir. Kavgayla başlayan arkadaşlıkları, kan kardeşliğe dönüşür. Önce Şerif vurulur. Hem de birlikte kaçaklık yaptığı arkadaşı Ali tarafından. Koçero, Şerif’in intikamı alır. Ali’yi öldürür” ifadelerini kullanıyor.
Adı ülkenin her yanına dağılır
Eşkıyalık dünyasına genç yaşta başlamasına karşın tez zamanda nam salmış Koçero… O süreçte yaşananlara ilişkin bilgi veren canlı tanıklar “Üstelik amcakızı Şirin’e vurulmuştu. Zamanla şirin’le evlenir. Eşkıya Koçero’nun artık bir evi vardır. Koçero ve arkadaşlarının kaçaklığı sürer. Van, Siirt, Şırnak, Batman, Suriye, İran, Irak’a kadar giderler. Kaçak mal getirip satarlar. Koçero halkın yanındadır. Namı her geçen gün yayılır. Yaptığı eylemler halk arasında efsanevi şekilde anlatılır. Koçero’nun sonu henüz yaşı 31 iken trajik bir biçimde gelir. Ama namı sürer…31 yaşında hayatını kaybeden Koçero, geride gözü yaşlı bir eş ve beş çocuk bırakır” diyor.
ADI ÇIKMIÇTI BÜTÜN SOYGUNLAR SUÇLAR ONUN ÜZERİNE YÜKLENİRDİ
Koçero’nun hayat hikâyesini araştıranlar anlatıyor “Koçero, 8–10 yıl boyunca bütün jandarma takiplerinden kurtulmayı başarmış, uzun boylu yakışıklı bir delikanlıydı. Güneydoğu'da işlenen bütün soygunlar, bütün cinayetler, onun üzerine yükleniyordu. O dönemin insanları, onun kötü bir adam olduğuna hiç inanmıyordu. Koçero’nun yakalanmamasının nedeni de buydu. Köylü kendisini seviyor ve ele vermiyordu” diyor.
***
DÖNEMİN ŞAHİTLERİ, KOÇERO’YU ANLATIYOR
Koçero ile ilgili yayılan bir söylentide “Diyarbakır’ın Silvan ilçesinin Helin Köyü'nde rençperlik yapan Mehmet İhsan Kilit, zamanla Koçero olmuştu. Yeni evliydi ve eşi Saliha'dan bir kız çocuğu vardır. Mehmet İhsan bir gün işitir ki, civar köylerden birinin ağa oğlu, karısına sarkıntılık etmektedir. Ağa ve bey kısmıyla baş edecek gücü yoktur, karısını ve çocuğunu alarak Silvan'a taşınmıştır. 3 ay sonra bir gece vakti, bu ağa oğlunun cesedi Silvan meydanında bulunur. Ondan sonra, Mehmet İhsan bir daha Silvan'da hiç görülmez. Karısı ve çocuğunu Suriye topraklarına bırakır ve dağlara gider” deniliyor.
***
O, ADİL BİR EŞKIYAYDI
Garzan’da uzun süre petrol mühendisliği yapan eski Bakanlardan Esat Kıratlıoğlu, Garzan kampı yolunda karşılaştığı Koçero’yu anlatırken “Garzan Dağında yeni petrol bulunmuştu. Garzan ile Batman arasında o tarihlerde mekik dokuyordum. Gündüzümüz Garzan, gecemiz ise Batman’da geçiyordu. Bir gün Garzan’a doğru petrol mühendisi arkadaşlarımızla yola çıkmıştık. Kampa yaklaştığımızda önümüzü kesen isim Koçero’ydu. O insaflı ve adil bir eşkıyaydı. Bizi uyardı, siz de para çoktur, fakir halka yardım edin dedi. Paraları bizden aldığı için asla Koçero’ya kızmazdık. Çünkü zenginden alıp fakire verirdi” ifadelerini kullanıyor.
“HALK, KOÇERO’YU SEVİYORDU”
Koçero’nun ölüm hikâyesine ilişkin yayılan başka bir söylentide “Koçero ve arkadaşları, ayın başı olduğu için, petrol şirketi kampını basmayı planlamışlar. Koçero, bekçiyi silahla korkutarak tehdit etmiş. Paraların yerini sormuş. Bekçi, paraların yarın geleceğini söylemiş. Koçero ve arkadaşları ertesi gün yine kampa gelmiş ancak jandarma ile bazı arkadaşları tarafından pusuya düşürülmüş. Kamp amirine nişan alan arkadaşı Ali Sevim, yanlışlıkla Koçero’yu vurmuş. Herkes kaçabilmiş ama Koçero bir dere yatağında ölü bulunmuş.
Ali Sevim, Hasan Kaya ve Hamo Demir daha sonra yakalanmış” deniliyor.
koçero bir dağ çekirgesinin gecede irkilmesidir
bir belirsiz karanlıktan
bir belirsiz karanlığa
irkilip uçmasıdır
bir dağ çekirgesinin
bir kurdun kaçmasıdır kendi karaltısından
yamaçtan bir taşın yuvarlanması
bir pınarın durup durup akması
bir çift gözün karanlığa bakması
şimşeklerin uzak uzak çakmasıdır dağlarda
bir mavzerin yanlışlıkla patlamasıdır
bir geyiktir koçero
sekerken taştan taşa kırılmış bilekleri
tırnakları kekik nane ve menekşe kokulu
tırnakları rüzgarlı
suçsuz bir geyik
avcılar yakalarsa mezedir eti
köpekler kovalarsa diş kırasıdır
bir okul piyesidir koçero
açış konuşmalıdır ve halaylı türkülüdür
müsamere derler adına oralarda
kaymakamlı savcılı ve çavuşludur
biletlidir ve yoksullar yararınadır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder