TÜRK'ÜN NOEL BABASI AYAZ ATA KİMDİR
Ayaz Ata, Türk, Altay ve Orta Asya mitolojilerinde, özellikle Kazaklarda ve Kırgızlarda SoğukTanrısı.
Noel Baba ile de özdeşleşmiş durumdadır. Ayas Han olarak da bilinir.
Ay ışığından yaratılmıştır.
Soğuk havaya neden olur. “Ak Ayas” olarak adı geçer.
Ülker burcunun altı yıldızı göğün altı deliğidir ve oradan soğuk hava üfler.
Böylece kış gelir. Ayaz, tüm Türk coğrafyasında yakıcı soğuk anlamına gelir ki, Ay'ın gökte rahatlıkla görüldüğü açık havalarda meydana geldiği için Ay Tanrısı'nın (veya ona bağlı Ayas Han’ın) gönderdiği düşünülmüştür.
Bir tür Noel Baba olarak düşünülebilir.
Hatta Kazaklarda birebir Noel Baba ile özdeşleşmiştir.
Kimi kültürlerde kışın soğukta ortaya çıkan ve kimsesizlere, açlara yardım eden bir evliyadır.
Hristiyan azizi olduğu yönünde görüşler de vardır. Fakat etimoloji ve kültürel olarak
Türk kültüründe zaten var bulunan bir kişilik olduğu kesindir.
Kimi görüşlere göre Ayas Han ile aynı kişidir.
Kazaklarda kışın karşılanması ile ilgili olarak Soğumbası isimli bir eğlence bulunmaktadır.
İlk karın yağması ve ilk soğuğun vurması ile kutlanan bayramdır. Bu bayramla bir ilgisi olması muhtemeldir.
Azerice'deki Şahta Ata "Şaxta Baba " sözcüğü de yine birebir çeviriyle Soğuk Ata veya Ayaz Ata anlamına gelir.
== Etimoloji ==
Ay kökünden türemiştir.
Soğuk ve ayışığı anlamı vardır.
Zemheri, kara kış anlamlarına gelir.
Ayas aynı zamanda mehtap (ayışığı) demektir.
Açık ve bulutsuz havada ay göründüğü zaman çıkan soğuk demektir.
Eski Altayca'da Ayas/Hacas kelimesi açık gökyüzü manası taşır.
Kaynak:
* Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt
== Dış bağlantılar ==
* Russian Ded Moroz and Kyrgyz Ayaz Ata
* Grandfather Frost
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder