Adıyaman'ın nüfusu 430.728, Adıyaman'ın yüzölçümü ise 7.614 km² dir.
Adıyaman'ın İlçeleri
Adıyaman (Merkez), Besni, Çelikhan, Gergeri Gölbaşı, Kâhta, Samsat
Adıyaman'ın Tarihî ve Turistik Yerleri
Adıyaman, Kâhta ve Besni Kaleleri, Adıyaman Müzesi, Cendere Köprüsü, Nemrut Dağı Kalıntıları, Karakuş Tepesi, Pirin (Perre) ve Gümüşkaya Mağaraları, Gölbaşı gölleri.
Adıyaman'ın Coğrafî Yapısı
Toroslar'ın güneydoğu uzantıları içinde yer alan il toprakları genel olarak dağlık ve yaylalıktır. Malatya Dağları adını alan güneydoğu Toroslar'ın batı uzantıları ilin kuzeyini kaplar. Kuzeye gisildikçe yüksekliği artan Malatya Dağlarının birçok tepesi 2.000 metreyi aşar. Akdağ 2.551 metreye ulaşan doruğuyla bu dağların en yüksek noktasıdır. 2.150 metre yükseklikteki Nemrut Dağı Kommagene Krallığı'nın tapınak kalıntıları olan , taştan yapılmış çok sayıdaki tanrı başlarıyla yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağıdır. Nemrut Dağı'nın doruğundan bakıldığında yalnız Adıyaman değil, Urfa ve Dyarbakır toprakları da görülebilir. Bu dağların eteklerindeki çayırlıklar hayvan otlatmaya elverişlidir. İl topraklarının ancak % 10 unu kaplayan ovaların en önemlileri yaklaşık 815 km'lik bier alana yayılan Kâhta ve Adıyaman ovalarıdır.
İlin en önemli akarsuyu olan Fırat, Malatya Dağları'nın güney yamaçlarından doğan bütün akarsuları toplayarak ormanlarla kaplı derin boğazlar içinde akar. Fırat ırmağı üzerinde yapılmakta olan Atatürk barajı tamamlandığında ülkenin en büyük barajı olacaktır. Oluşacak baraj gölünün yatağı Adıyaman kentinin 5 km yakınına kadar uzanacağı ve birçok yerleşim yeri yerleşkeler kurulmaktadır. Batıdaki Gölbaşı göllerinden doğan ve Kahramanmaraş topraklarına geçerek Ceyhan'a karışan Aksu dışındaki bütün akrsular Fırat'a akar. Göksu, Kalburcu ÇAyı, Kâhta Çayı ve Ziyaret Çayı Fırat'a katılan önemli akarsulardır.
Adıyaman ilinin sınırları içinde 4 küçük göl vardır. Gölbaşı gölleri adıyla anılan Gölbaşı, Azaplı ve İnekli adındaki üç göl Toroslar üzerinde oluşmuş kaya gölleridir. Yağışlı aylarda taşarak birleşen bu göllerde bol miktarda balık bulunur. Kâhta Çayı'nın çıktığı Abdülharap Gölü ise ulaşılması güç dağlık bir bölgededir ve ormanlarla çevrilidir.
Adıyaman'ın İklimi ve Bitki Örtüsü
Adıyaman ilinde genel olarak, bütün Güneydoğu Anadolu'da egemen olanbozkır iklimi görülür. Bununla birlikte yüzey biçimlerinde görülen iki ayrı bölge özelliği iklime de yansımıştır. Kuzeydeki dağlık topraklarda kışlar soğuk ve çok karlı, yazlar serindir. Gece ile gündüz arasında büyük sıcaklık farkları vardır. En çok kar alan yer ilin kuzeydoğu bölümüdür. Dağlık bölgenin alçalarak sona erdiği güneydeki yaylalarda kışlar ılık, yazlar sıcak ve kurak geçer. Gölbaşı'nın küçük bir bölümünde Akdeniz iklimine rastlanır. Adıyaman'da en çok yağış Ocak ayında, en az yağış da Ağustos ayında düşer.
Ormanlar il topraklarının %17'sini kaplar. Dağlık yörelerde meşelik ve fundalık olan orman alanlarında fundalıklar daha geniş yer tutar. Otlakların bulunduğu yaylalar hayvancılığı ilin başlıca geçim kaynağı durumuna getirmiştir.
Adıyaman ili av hayvanları yönünden oldukça zengindir. Su boylarında ve göl kıyılarında keklik, yabanördeği ve yabankazı görülür. Gölbaşı çevresinde ve yükseklerde de yabandomuzu oldukça boldur.
Coğrafi konumu bakımından, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu bölgesinde, Fırat nehri batısında yer almaktadır. Adıyaman,insanlık tarihi boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bunlardan bir tanesi de Kommagene Krallığına ait kalıntılardır. Kommagene Krallığına ait bu kalıntılar Adıyaman'ın Nemrut Dağında bulunmaktadır.Adıyamanın nüfusu hızla artış göstererek 2010 yılında 203 bine yaklaşmıştır.
Adıyaman'ın Ekonomisi
Adıyaman'da nüfusun %88 inin geçim kaynağı tarımsal üretim ve hayvancılıktır. Buğday, arpa, pirinç gibi tahıllar, tütün, pamuk, şekerpancarı gibi sanayi bitkileri, nohut, kırmızı mercimek gibi baklagiller yetiştirilir. Üzüm, elma, armut, incir gibi meyveler ve antepfıstığı ilin başlıca ürünleridir. Adıyaman'ın Besni ilçesinde 25 çeşit üzüm yetiştirilir. Bu üzümlerden yurt çapında tanınan güzel kokulu pekmezler yapılır. Gölbaşında üretilen şekerpancarı da Malatya Şeker Fabrikasında işlenir.
İlin en önemli sanayi kuruluşu Çimento fabrikasıdır. Bunun yanısıra dokuma fabrikaları, Türkiye Süt Endüstrisi Kurumu'nun peynir ve tereyağı fabrikaları, Türkiye Et ve Belık Kurumu'nun soğuk hava depoları vardır.
Adıyaman'da petrol, krom ve bakır madenleri bulunur. 1958'den bu yana il merkezi yakınındaki Toybelen'de petrol çıkarılmaktadır. Türkiye petrollerinin 38 petrol kuyusundan günde 1500 varil petrol elde edilir. 1988'de Adıyaman kenti yakınlarında açılan bir kuyudan da petrol çıkmıştır.
Adıyaman'a 5 km uzaklıktaki Pirin köyü mağaraları eski Perre uygarlığından kalmadır. Bu mağaralar Roma döneminde mezar olarak kullanılmıştır. 1982'de açılan Adıyaman Müzesinde kazı buluntuları, Roma ve Selçuklu paraları, süs eşyaları sergilenmektedir.
Adıyaman Doğa Manzaraları |
Otel Grand İsias
Bozdoğan Otel
Otel Grand İsias
Hotel Nemrut
Otel Antiochos
Adıyaman Serhat Hotel
Serdaroğlu Hotel
Adıyaman'ın Yöresel Yemekleri
Adıyaman yemekleri çevre illere benzerlik gösterir. Yemeklerin temelini, et, buğday ürünleri,bakliyat ve sebze oluşturur. En ünlü yemekleri Meyir çorbası, Alaca çorbası, malhıta çorbası, Adıyaman tavası, parmak kebap, kel köfte, yarpuzlu köfte dir.
Adıyaman'ın En Ünlü Yemekleri |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder