Avometre ile analog devre elemanlarını ölçümlerini yapma



DİRENÇ 

Ölçü aleti’nin kademesi direncin üzerindeki renk kodlarına bağlı olarak uygun biçimde ayarlanır ( X1 , X10 , X1K ...) ve ibre sıfırlanır. Ölçü aletinin problarından biri direncin bir ucuna bağlanır ve diğer probla beraber elimiz direncin diğer ucuna dokundurulur. Direnç üzerindeki renk kodları ile ibredeki direnç değeri aynı ise direnç sağlamdır. Ölçü aleti sonsuz direnç gösterirse direnç bozuktur.

POTANSİYOMETRE VE TRİMPOT 

Ölçü aleti direnç kademesine getirilir. Bu elemanların üzerinde yazılı olan direnç değerleri ile ohmetrede ölçülen direnç değeri yaklaşık aynı görülmelidir.

( Problar potun kenar uçlarına dokundurulur) ve 2. Olarak problardan biri elemanın kenar ucuna diğer prob elemanın orta ucuna bağlanır. Ve elemanın değeri değiştirilir. Ölçü aletinin gösterdiği değer pot ayarlandıkça değişiyorsa eleman sağlamdır.

LDR 

Ohm metre direnç konumuna alınarak (X1) problar LDR’nin bacaklarına dokundurulur. LDR ‘nin ışık alan kısmı kapatılır. Bu anda ölçü aletinde sonsuz bir direnç değeri gözükür.(ŞEKİL A) LDR ‘nin üzeri açılıp ışık görmesi sağlandığında küçük bir direnç değeri gözükmelidir.(ŞEKİL B ) Ayrıca LDR karanlıkta küçük yada ışıkta sonsuz direnç değeri gösteriyorsa LDR bozuktur.

PTC ( Pozitif Isı Katsayılı Direnç ) 


Ölçü aleti direnç konumuna alınır. Problar PTC’nin bacaklarına dokundurulur. Ölçülen değer PTC üzerindeki değerle aynı çıkmalıdır. Ve ayrıca PTC ‘ye ısı verildiğinde direnç değeri artmalıdır. Tersi bir durumda PTC bozuktur.


NTC ( negatif Isı Katsayılı Direnç )


Ölçü aleti direnç konumuna alınır.Problar NTC’nin bacaklarına dokundurulur.Ölçülen değer NTC üzerindeki değerle aynı çıkmalıdır.Ve ayrıca NTC’ye ısı verildiğinde direnç değeri azalmalıdır.

KONDANSATÖR 

Elektrolitik kondansatör uçlarına ohmmetre bağlandığında ibre sağa doğru sapıp tekrar sola doğru geliyorsa kondansatör sağlamdır. İbre sapıp kalıyorsa yani sürekli küçük direnç gösteriyorsa kondansatör bozuktur.Küçük kapasiteli kondansatörlerde ölçü aletinin ibresi kademe hangi durumda olursa olsun ( X1,X10, X100 , X1K ) sapmaması gerekir.

FOTO DİYOD 

Foto diyodun üstü kapatılar. Ölçü aleti X1 konumuna alınır. Doğru polaritede sonsuz direnç , ters polaritede küçük ( 15 - 20) direnç göstermesi gerekir. Ancak diyot ters polarize edilip sonsuz direnç gösterdiği anda üstü açılıp ışık aldığında direnç değeri azalmalıdır.
ZENER VE DOĞRULTMA DİYOTLARI 

Ölçü aleti X1 konumuna alınır. Doğru polaritede sonsuz direnç , ters polaritede küçük ( 15 - 20) direnç göstermesi gerekir

RÖLE 

Rölenin bobin uçlarına ohmmetre bağlanır. Rölenin bobin direnci kadar ( 75- 100 ) gibi bir değer ölçü aletinde görülür.Rölenin normalde kapalı kontağı sıfır ( 0) normalde açık kontağı ise sonsuz direnç gösterir. Bunların dışındaki ölçüm sonuçları rölenin bozuk olduğunu göstermektedir.

DİYAK 

Sağlam bir diyakta her iki yönde de sonsuz direnç gözükür. Elemanın özelliğide çift yönlü akım geçirmesidir.

TRANSFORMATÖR 

Sağlam bir trafoda giriş sargısı ince telden çok sipirli sarılmıştır. Bu nedenle orta değerde bir direnç gösterir. Çıkış sargısı ise kalın telden az sipirli sarılmıştır. Bu nedenle küçük bir direnç ( 4-6 ) gösterir. 

Beseleme transformatörünün giriş sargısı çok küçük direnç gösterirse kavrulmuş sonsuz direnç gösterirse yanmış , sonsuz direnç gösterirse kopmuş demektir. 
Transformatörlerin giriş sargısı ile çıkış sargısı arası sargılardan birisi ile demir nüve arasının sonsuz direnç göstermesi gerekir. Aksi halde sargılar arasında veya sargılardan birisi ile nüve arasında kısa devre var demektir.

TRİYAK 

a) Sağlam bir triyağın A2- A1 uçları her iki yönde de sonsuz direnç gösterir.
b) Gate- A2 arası her iki yöndede sonsuz direnç gösterir.
Gate –A1 uçları arası her iki yönde de küçük ( 15 – 20 ) gösterir.

TRANSİSTÖR 

Transistörün tipi belirlendikten sonra ;

NPN ise ;
a) Kollektör – Emiter arası arasının her iki yöndede büyük direnç göstermesi gerekir.
Kollektör- emiter arası küçük direnç gösteriyorsa transistör bozuktur. 
b) Beyz – Emiter ve Beyz- Kollektör arası doğru polarize edildiğinde küçük direnç 
(15- 20 ) göstermelidir. Sonsuz direnç gösteriyorsa bozuktur.
c) Beyz- Emiter ve Beyz- Kollektör arası ters polarize edildiğinde sonsuz direnç
göstermelidir. Küçük direnç gösteriyorsa bozuktur.

PNP ise ;
a) Pnp transistörün Kolektör – Emiter uçları arası her iki yöndede sonsuz direnç göstermesi
gerekir. 
b) Beyz- Emiter ve Beyz –Kollektör uçları doğru polarize edildiğinde küçük direnç gösterir.
(15- 20 ). Aksi halde transistör bozuktur.
c) Beyz – Kolektör ve Beyz – Emiter uçları ters polarize olduğunda sonsuz direnç
gösteriyorsa sağlamdır. 

UJT 

a ) Sağlam bir UJT ‘de B2 – B1 uçları arası her iki yönde de yaklaşık 5K direnç göstermesi gerekir. 

b) Ayrıca UJT’nin Emiter – B1 ve Emiter – B2 uçları arası her iki yönde de küçük ( 15 – 20 ) , diğer yöde ise sonsuz direnç gösterir.

PUT 

Sağlam bir Put ‘ da Anot – Katot ve Gate – Katot uçları her iki yöndede sonsuz direnç gösterir. Anot- Gate arası bir yönde küçük küçük direnç , diğer yöde de sonsuz direnç göstermelidir.



TRİSTÖR ( SCR ) 

Sağlam tristörün Anot –Katot uçları arası her iki yöde de sonsuz direnç gösterir. 


Ayrıca tristörün Gate – Anot uçları arası her iki yönde de sonsuz direnç göstermesi gerekir.

SUS (TEK BİLEŞENLİ SLİKON ANAHTAR ) 

SUS’un anoduna + , katod ve gate uçlarına – gerilim uygulandığında veya gate ucuna gerilim uygulandığında çalışır.Diyod gibi tek yönlü alım geçiren bir elemandır.Anod-katod arasına uygulanan gerilim zener kırılma geriliminin altında olduğunda T1 ve T2 transistörleri yalıtımdadır, anoddan katoda doğru akım geçişi olmaz.

a) Transistörlerin Kolektör – Emiter uçları arası her iki yöndede sonsuz direnç göstermesi
gerekir. 
b) Beyz- Emiter ve Beyz –Kollektör uçları doğru polarize edildiğinde küçük direnç gösterir.
Aksi halde bozuktur.
c) Beyz – Kolektör ve Beyz – Emiter uçları ters polarize olduğunda sonsuz direnç
gösteriyorsa sağlamdır.

FET 
Sağlam Fet Transistörün Kaynak – Oluk uçları ( D –S ) arası her iki yönde de küçük direnç gösterir. 

Ayrıca Sağlam bir Fet GATE – DRAİN ve GATE –SOURCE uçları arasında bir yönde küçük direnç diğer yönde sonsuz direnç göstermesi gerekir.

LED DİYOT 

Led diyot da diğer normal diyotlar gibi ölçülür. Fakat üzerinde çizgi yoktur. Kısa uç 
(katot ) , uzun bacak ise anot olarak kabul edilir. Bir yönde ( 12- 13 ) gibi bir direnç değeri gösterirken diğer yönde sonsuz direnç göstermesi gerekir.

Ayrıca elimizdeki ölçü aletinin diyot kademesi varsa led bu konumda iken + prob anota 
– prob katota dokundurulmak suretiyle ledin yanık olup olmadığı denenebilir.

FOTO TRANSİSTÖR 

Ölçü aleti direnç konumuna alınır. Foto transistörün ışık alan kısmı kapatılır. Bu anda ölçü aletinde sonsuz direnç gözükür. Foto transistörün üzeri açıldığında yani ışık aldığında ölçü aletinde küçük bir değer okunur. ( 15 – 20 ). Bunların dışındaki durumlarda foto transistör bozuktur.

MOSFET 

a) Ölçü aleti direnç konumuna alınır. + prob Drain ucuna – prob ise source ucuna dokundurulur. Ölçülen değer yaklaşık sıfır olmalıdır. Ve problar yer değiştirdiğin de de aynı değer okunmalıdır.
b) + probDrain ucuna , - prob Gate ucuna bağlanır. Ve ölçü aletinde okunan direnç değeri yaklaşık 7 – 8 okunmalıdır.
c) + prob Source ucuna , - prob Gate ucuna dokundurulur. Ölçü altinde 7- 8 ohm’luk bir direnç değeri okunmalıdır. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder