Malatya ilinin telefon kodu 422, plakası ise 442tür.
Malatya'nın yüzölçümü 12.313 km², nüfusu ise 665.809'dur.
Malatya Merkez |
Malatya'nın İlçeleri
Malatya merkez, Akçadağ, Arapkir, Arguvan, Battalgazi, Darende, doğanşehir, Hekimhan, Pötürge, Yeşilyurt.
Malatya Turistik Yerler |
Malatya'nın Tarihî ve Turistik Yerleri
Pınarbaşı orman içi dinlenme yeri, Takaz Pınarı, Eski Malatya (Battalgazi) Kalesi, Malatya, Arapkir ve Darende ulucamileri, Şahabiyei Kübra medresesi, Sadrazam külliyesi, Melik Sunullah, Akminare, Abdülselam, Karahan, Cafer Paşa, Mirliva Ahmet Paşa, gümrükçü Osman Paşa, Çobanlı ve Köprülü Mehmet Paşa camileri, Ispanakçı Mustafa Paşa Kütüphanesi (bu kütüphane sonradan Molla Eyüp camisi oldu), Kanlı Kümbet, İkiz Türbe, Şeyh Hamid-i Veli (somuncu baba) Zaviyesi, Silahtar Mustafa Paşa Hanı, Taşhan, Kırkgöz Köprüsü, Bedesten (Haç Hüseyin Paşa Arastası), Hasan Paşa ve Köprülü Mehmet Paşa Hamamları.
Malatya Baraj gölü |
Coğrafî Yapısı
Malatya ili, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesinde yer alır, ancak ilin güneybatı kesimindeki küçük bir bölümü Güney Doğu Anadolu Bölgesinde kalır.
Kuzeyde Yama Dağından, güneyde Güneydoğu Toroslara, doğuda Fırat Irmağı'nın dış bükey yayından, batıda Hezanlı Dağı'na kadar uzanan Malatya İl topraklarının iç kesimi orta yükseklikteki düzlüklerden oluşur.
Eski bir yerleşim alanı olan Malatya'da bir çok höyükte yapılan kazı ve araştırmalar, insanların bu yöreye günümüzden yaklaşık 6.000 yıl önce yerleşmeye başladığını göstermiştir. Ovalık kesimlerinde bağlar ile bahçelerin geniş alanlar kapladığı Malatya ilinin adı anılınca tazesi ve kurusuyla kayısı akla gelir. Doğu kesimi dışında Malatya ili dağlarla kuşatılmış durumdadır.
Somuncu Baba |
Malatya İlindeki başlıca dağlar, Göl Dağı, Akçababa ve güneydoğu Toroslara bağlı Malatya Dağları'dır. İlin en yüksek noktası ise, yüksekliği 2.581 metreye ulaşan Bozdağ'dır.
Malatya ili topraklarında doğan suların tümü Fırat Irmağı aracılığıyla Basra Körfezine ulaşır. doğuda doğal sınır oluşturan Fırat'a katılan en önemli akarsular Kuruçay ile başlıca kolu Sultansuyu olan Tohma suyu ve Göksu Çayı'nın başlangıç kollarından Sürgü Çayı'dır. Güneydoğudaki Diyarbakır sınırında enerji üretimi amacıyla Fırat ırmağı üzerinde kurulan Karakaya Barajının ardında suların birikmesiyle oluşan yapay göl Malatya ve Pötürga ovalarında yer alan bazı tarım alanlarının sular altında kalmasına sebep olmuştur. Önemli bir doğal göle rastlanmayan ilde öteki yapay göller Medik ve Sürgü Baraj Gölleri'dir.
İklimi ve Bitki Örtüsü
Malatya ili, Doğu Anadolu Bölgesinin başka yörelerine göre iklim koşulları daha yumuşak olan bir kesimde yer alır. Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır.
malatya bitki örtüsü açısından zengin sayılmayan illerimiz arasındadır. Dağlık kesimlerinde seyrek meşe ormanlarına rastlanan ilin doğal bitki örtüsü bozkır (step) görünümündedir.
Ekonomi
Malatya il nüfusunun yarıya yakın bölümü il merkezi ile ilçe merkezlerinde yaşar. yetiştirilen başlıca ürünler, başta kayısı olmak üzere buğday, şekerpancarı, arpa, patates, kayısı, üzüm, karpuz, kavun, fasulye, domates, elma ve armuttur.
İl ekonomisinde hayvancılığın önemli bir yeri vardır. Yetiştirilen koyun ve kıl keçileri yazın ilin kuzey kesimindeki yaylalara çıkarılır. Kışın ise güneydeki kuytu kesimlere indirilerek soğuktan korunur ve beslenir. Sığır besiciliği de yapılan Malatya ilinde tarımsal üretimin gelişmesine Sultansuyu tarım işletmesi katkıda bulunur. bu işletmede nitelikli Arap atları yetiştirilir.
malatya, sanayi açısından oldukça gelişmiş illerimiz arasında yer alır. Malatya'daki en önemli sanayi kuruluşları şeker, sigara, kayısı işleme, süt ürünleri, yem, pamuk ipliği, dokuma, hazır giyim, boya, orman ürünleri, tuğla ve kiremit fabrikalarıdır. bu fabrikalardan en büyükleri kamu kesiminindir. Malatya'da çok sayıda bakır işletmesi de vardır.
Gelişmiş kara, demir ve hava yolu ulaşım olanaklarıyla ülkemizin öteki kesimlerine bağlanan Malatya ili yer altı kaynakları açısından da oldukça zengindir. İl topraklarında boksit, kurşun, çinko ve demir vardır.
Malatya'nın Yöresel Yemekleri
Analı-Kızlı |
Analı-kızlı, içli köfte, yoğurtlu balkabağı köftesi, ekşili köfte, sıkma köfte, kurşun geçmez köftesi, gilgirikli köfte, ciğer köftesi, haşhaşlı top köfte, kel köfte, ıspanaklı dolma köfte, patatesli içli köfte, kabaklı çimdik köfte, yumru köfte, yumurtalı sıkma köfte, etli çiğ köfte, çiğleme, mercimekli çiğ köfte, keloğlan köftesi, patlıcanlı köfte sayılabilir.
Dolma Köfte |
Sarma ve dolmalar: Dut yaprağı, kabak, pazı, zeytinyağlı marul sarmaları, asma yaprağı sarması, kiraz yaprağı, fasulye yaprağı sarması, pancar yaprağı sarması, soğan dolması, kabak çiçeği dolması sayılabilir.
Etli Çiğköfte |
Et ve sebze yemekleri: Et tiridi, kabuk aşı, buğulama, sac kavurması, tiritli patates, tiritli fasulye, patlıcan dövmesi, boranı, imam bayıldı, pancar kavurması sayılabilir.
Kayısı Diyarı Malatya |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder